Pardal común

É quizais o paxaro máis común. Quen non viu un pardal? Andan sobre todo moi preto dos humanos, viven con nós coma se dun can se tratase, de feito o seu nome científico alude a esta característica (passer domesticus). Nós témolos aniñando no tellado do veciño e baixan de cando en vez a roubarlles a comida aos gatos.

O macho ten a parte superior da caluga de cor agrisallada, mentres que a zona dianteira da gorxa é negra; o resto é acastañado con matices nas ás e no corpo; unha característica súa é unha raia branca nas ás. A femia é máis apagada có macho, máis parda en xeral, sen a mancha negra na gorxa nin a gris na caluga. Na seguinte foto vense ben os dous exemplares e as diferenzas entre eles.

Hai varias especies que se poden ver en Galicia, aínda que o común é o único que logramos ver. O orelleiro pode aparecer en case toda Galicia, mentres que o chiador, o mouro e o alibranco son moi raros. 

Todas as fotos están sacadas en Catoira, pero o pardal común pode avistarse en toda Galicia e España. A fraseoloxía popular galega dá conta deste animal; a expresión "falarlle ao pardal" significa compracer moito a alguén.

E, como non, a literatura tamén se ocupa deles. É demasiado común e coñecido para nós como para telo en conta nos nosos textos. En castelán deixamos este fermoso fragmento do capítulo 63 (titulado "Gorriones") de Platero y yo de Juan Ramón Jiménez:

"La mañana de Santiago está nublada de blanco y gris, como guardada en algodón. Todos se han ido a misa. Nos hemos quedado en el jardín los gorriones, Platero y yo.

¡Los gorriones! Bajo las redondas nubes, que, a veces, llueven unas gotas finas, ¡cómo entran y salen en la enredadera, cómo chillan, cómo se cogen de los picos! Esta cae sobre una rama, se va y la deja temblando; el otro se bebe un poquito de cielo en un charquillo del brocal del pozo; aquel ha saltado al tejadillo del alpendre, lleno de flores casi secas, que el día pardo aviva.

(...)

Viajan sin dinero y sin maletas; mudan de casa cuando se les antoja; presumen un arroyo, presienten una fronda, y sólo tienen que abrir sus alas para conseguir la felicidad; no saben de lunes ni de sábados; se bañan en todas partes, a cada momento; aman el amor sin nombre, la amada universal."

O noso Ramón Cabanillas tamén os ten presente en No desterro no poema "Na riberia" do que deixamos a estrofa correspondente:

Coa camisa de fóra e as cirolas

rachadas, en romance brincadeira

como pardales soltos na paneira,

pasan os rapaciños das escolas.