Fun á tardiña, como adoitaba neste útimo ano, poñer flores na tumba do avó. Un ramiño caseiro que ilumina a lápida branca. Coma sempre, limpei os lixos apousados, cambiei a auga e coloquei a rosa, os lirios e o verde nunha disposión estética.
Hai uns quince días foi un pouquiño distinto. Había un pegote pegañento na lousa do avó, como unha gotiña morada, como unha bágoa de buganvílea. Tiven que rascalo co gume das tesoiras para sacalo case todo.
Dous días despois, parei no cemiterio, antes de ir ao traballo, para botar auga no frasco. A intensa calor evapóraraa. E alí estaba, outra volta, o pegote pegañento. Non levaba nada con que rascalo así que dirixín a miña ollada a lápida, pensando no avó alí dentro. Durou un segundo pero nese intre vin a caixa e a rosa murcha enriba. Quedei petrificada durante uns minutos. A mente xoga malas pasadas, está claro.
Volvín achegarme con certo reparo ao día seguinte, de novo cando marchaba para traballar. Non tiña medo, pero parecíao. A mancha era máis grande e xuraría que tiña forma de corazón. Pensei se erguer os ollos e mirar a lousa. Fíxeno. E volvín ver a caixa e a rosa, que agora semellaba fresca. A visión durou máis ca a outra vez. Poida que a tapa estivese movida, non sei. A mente é unha puñeteira. Lisquei a fume de carozo, nin auga lles botei ás flores.
Non podía ser. Son racional, moi racional, e isto non o é. Barallei non volver, pero ademais de racional son teimuda e curiosa. Así que volvín. Xa non levei nin auga.
Planteime diante do avó. Mirei fixamente a lápida iluminada polas raiolas e vino. A el. Asomando unha man, como querendo sacar a cabeza da caixa. E oínlle dicir claramente: "axúdame.... vaite".
Quedei petrificada ata que unha veciña me saudou e me preguntou se estaba ben. Farfallei algo rápido e lisquei. Fun no coche varios quilómetros pensando no vivido. Decateime de que a visión do interior do nicho produciuse os días que parei de mañá, xusto cando o sol daba na lápida. Pero iso nada xustificaba, nada explicaba. Estaría volvéndome tola?
Nin sei como cheguei de volta á casa para xantar. Era consciente do que vin e escoitei. Decidín facerme caso e axudar. A cuestión é como. A que se referiría co "vaite". Quizais estaba eu en perigo alí. Nin que dicir ten que non durmín.
O sábado erguinme cansa e nerviosa. Non almorcei. Así botei un pé fóra da cama, baixei ao camposanto. Aínda o sol non pegaba na tumba. Esperei uns minutos, durante os cales preparaba a pregunta exacta. Non sei de canto tempo disporía, pero nada me sacaría de alí ata saber que estaba pasando.
Notei a calor do sol nas costas e axiña no mármore. Achegueime ata case pegar o nariz nela. Empecei a ver dentro: o cadeleito; a rosa no chan, ao seu lado; a tapa desprazada. E borboriñei ben quedo por se alguén aparecía por alí:
- Avó! que acontece. Como podo axudar?
Ninguén respondeu. Esperei uns intres e oín un lene movemento, apenas a man do avó lograba asomar un dedo. Desprazouno como acariñando o aire. Diría que soou a súa voz como unha sombra lene:
-Non teño forzas para...
-Avó? Que podo facer?
-Deixarme marchar.
-Pero eu non te reteño...
-Si... Vaite ou... vén comigo.
Marchei, tireime na cama e fiquei durmida ata ben entrada a tarde. Soñei abondo co avó, vino voar por riba da casa, entre as nubes. Sentino ao meu lado na cama. E oín como me dicía vén comigo.
Quero crer que son eu quen o retén aquí. Non volvín polo cemiterio pero non consigo deixar de pensar nel, e cada vez que o fago, imaxino como se retorce na tumba pola miña culpa. A miña culpa. Ou consigo soltalo ou non o soportarei.
